Joris Iven

We keren terug

1

Alles wat niet blijft, beklijft. De muren, 
zoals iemand ze zich nog vaag herinnert, 

zijn behangen met op het papier rechtopstaande 
kelken en bloemen, de kleur vaalbruin en grijs, 

het hangt hier niet sinds lang, maar sinds altijd, 
de kamer donker en klein, een maandag in januari,

de lucht is helder, het is zonnig en bij de kachel 
staat een zomerse ligstoel met veelkleurig zeil, 

waarin een moeder ligt die almaar krijst en krijsen
blijft, tot het water breekt, en de stemmen 

opwellen, iemand naar buiten loopt, en ik kom 
en blijf, met de navelstreng nog verbonden.

2

Wat klein was, werd in twee gedeeld: voor- en 
achterkamer werd voor- en achterhuis, maar 

wat blijft is de geur die in de grijze overjas hing, 
waarin ik elke avond opnieuw werd geborgen, 

mijn kleine lijf tegen de grote, warme borstkas, 
waarin ik ademen hoorde en hartslag voelde, 

een geur van gedroogd gras en koehaar, van 
nat stalmest en pijptabak die nog in de jas 

van mijn opa hing, die kwam en op me paste,
en ik dacht dat hij mijn vader was, maar 

die was er niet, de vroedvrouw had de streng
doorgeknipt en aan iemand meegegeven. 

3

Als het water weg is, blijft de vis ons over,
als de wolken weg zijn, de lucht, de vogels,

als de vader weg is, blijft de moeder, niet 
altijd is zij in het huis waar ik verblijf,

niet altijd is zij bij het bed waarin mijn vader ligt,
wat vreemd is, is hoe ik daar gekomen ben,

ik ben dichter bij hem dan ik ooit ben geweest, 
dicht bij de blauwe pyjama en de witte lakens, 

de harde baardstoppels tegen mijn wang, alles  
is breekbaar, langs zijn magere lichaam hangen 

slangen, metalen buizen aan bed en tafel 
glanzen, mijn handen omklemmen en willen 

niet loslaten wat ze hebben. Vreemde handen 
maken me angstig en trekken me hier weg.

4

Als ik klein ben, niet wil- maar weerloos,
in de kinderwagen lig op matras en

lakens, in pyjama en wollen jas, of 
op de arm wordt gedragen van

een moeder in zondagskleren, zwarte rok,
wit hemd, voor de gevel van het huis

dat haar thuis was, het café van dood
en leven, muziek en dans, of van 

een vader in drieledig pak met das, sigaret
in de hand. Wat er toen nog was, is nu 

verdwenen. Zoveel is verdwenen, van straat 
en huis en mens, ben alleen ik gebleven. 

5

Zo vaak de arm om mij geslagen, de blik 
op mij gericht, dat blijft. Wat wijzigt, 

is wie mij draagt, vader, moeder, opa, oma, 
en waar, op de bank, op de stoel, bij de boom. 

Wanneer ik kan stappen, sta ik vaak stil 
bij paard, appelboom, weiland of kapel, 

en zit ik bij de picknick op het laken, bij het 
meisje op schoot, of op de vensterbank 

van het nieuwe huis. Ouders pronken met 
wat ze hebben. Het is nieuw en klein.